Meerderheid gemeenten wil statiegeld op blikjes en plastic flessen
donderdag 18 maart 2021 - 15:48
Ben Kerckx
Al twee op de drie Vlaamse gemeenten eisen dat de Vlaamse regering statiegeld invoert op blikjes en plastic flessen. Alleen zo kan eindelijk iets gedaan worden aan het vele zwerfvuil langs de Vlaamse wegen, vinden ze. Bevoegd Vlaams minister Zuhal Demir (N-VA) wil eerst de boetes optrekken naar 500 euro en strenger handhaven, maar ze sluit de invoering van statiegeld niet uit.
Wie langs Vlaamse velden regelmatig eens gaat wandelen heeft het wellicht al vastgesteld: er slingeren nog meer dan anders blikjes en flesjes rond. Dat we meer dan anders buiten leven en al eens takeaway-koffie opslurpen, zorgt voor nog meer zwerfvuil.
Ook voor corona ging het al slecht. De cijfers van 2019 geven aan dat het zwerfvuil ten opzichte van 2013 met 30 procent is gestegen, terwijl de Vlaamse regering tegen volgend jaar 20 procent minder wil. En dan zit corona nog niet in de cijfers.
Zwerfvuil is volgens enquêtes nochtans een doorn in het oog van veel Vlamingen, het is slecht voor het milieu én het kost bovendien pakken geld. Volgens de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten spenderen alle gemeenten samen elk jaar zo'n 150 miljoen euro aan het opruimen en verbranden van zwerfvuil.
Simpele oplossing
Volgens Tom Zoete van het Recycling Netwerk Benelux is de oplossing simpel: voer statiegeld in voor blikjes en plastic flessen en zo heb je al een oplossing voor 40 procent van het zwerfafval. Uit Nederlandse studies blijkt dat door statiegeld 70 à 90 procent van die blikjes en flessen niet in de natuur terechtkomen. “Vanaf 10 cent per eenheid heb je al een effect, met 20 cent komt bijna alles terug”, zegt Zoete, die erop wijst dat een grote meerderheid van de bevolking achter statiegeld staat.
In veertig landen bestaat de maatregel al. Ook Duitsland en Nederland. Frankrijk, Groot-Brittannië en Luxemburg zijn het van plan. De Brusselse én Waalse regering ook. De druk op Vlaanderen neemt dus toe. Ook vanuit de steden en gemeenten en de VVSG. Ondertussen hebben zich al 195 van de 300 lokale besturen lid gemaakt van de statiegeldcoalitie. Ook de voorbije drie maanden kwamen er weer acht bij.
Zoals het Zuid-Oost-Vlaamse Zwalm. “Niet dat statiegeld dé oplossing is, maar er moet iets gebeuren”, zegt burgemeester De Vriendt (CD&V+). Jarenlange strijd heeft volgens hem niets opgeleverd. Een gelijkaardig geluid in Denderleeuw. “We hebben langs wandelpaden meer vuilnisbakken geplaatst en geïnvesteerd in mobiele camera's, maar het blijft even erg. Vandaar dat we ons hebben aangesloten bij de coalitie. Van zodra iets waarde heeft, zal men het wellicht minder snel in de berm gooien”, zegt schepen voor duurzaamheid Andy De Petter (Groen).
Hardere aanpak
De Vlaamse regering is voorlopig nog niet van plan statiegeld in te voeren. De industrie en Fost Plus - die met de blauwe PMD-zak werken - zijn tegen en N-VA en Open VLD lopen er niet warm voor. Maar het geduld van minister Demir raakt wel stilaan op. Indien volgend jaar tijdens een vervroegde evaluatie blijkt dat de afspraken met de sector en de huidige maatregelen geen verbetering brengen, is statiegeld zeker niet uitgesloten. CD&V is alvast voor. In afwachting kiest Demir voor een hardere aanpak. Ze maant de gemeenten aan strenger op te treden en wil ook de GAS-boetes verhogen van 350 naar 500 euro. Minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden (CD&V) liet al weten daarover te willen praten.
Farid El Mabrouk
