Samentuinen: lekker en sociaal

  • Veel meer op dan een lekkere oogst
  • A-Z begeleiding van bodemonderzoek tot praktische workshops
  • Draagt bij aan een zorgzame en warme buurt
Beeld van een samentuin
Een project van

Een samentuin levert veel meer op dan een lekkere oogst. Deelnemers genieten er ook van de
sociale contacten. Zo'n tuin is dus beslist een verrijking voor jouw buurt. Door haar jarenlange ervaring ondersteunt Velt gericht buurtbewoners, grondeigenaar en lokale partners. Van een perceelsonderzoek, teelttechnisch advies en opmaak van het inrichtingsplan tot praktijkbegeleiding in de tuin.

In sommige samentuinprojecten krijgt elke tuinier een eigen perceeltje en beheert de groep enkele
gemeenschappelijke locaties (paden, tuinhuis, compost). Er zijn ook heel wat samentuinen waar de
percelen samen worden beheerd. In ieder geval is het de tuiniersgroep die in overleg beslist over het
wel en wee van de volledige tuin.

De tuiniers werken met zorg voor onze leefomgeving, zonder kunstmest of pesticiden. Ze maken hun
tuingrond vruchtbaar door het gebruik van compost of groenbemesters.

Velt is in Vlaanderen en Nederland in meer dan 150 samentuinen actief betrokken. We bieden
ondersteuning bij het zoeken van tuiniers, de organisatie van de tuiniersgroep, het onderzoek van
het perceel, advies voor de inrichting van de tuin en begeleiding van de tuiniers. De concrete taken
zijn, in chronologische volgorde:

Stap 1 

Tijdens de voorbereidende fase zit Velt rond de tafel met de grondeigenaar en eventuele
andere betrokkenen (sociaal huis, school, instelling, …) en wordt een stappenplan
opgemaakt. Verwachtingen en mogelijkheden worden afgetoetst. In deze fase onderzoekt
Velt ook de geschiktheid van de locatie: 

  • advies over onderzoek naar veiligheid van de bodem (herkomst, risico op vervuiling)
  • advies over onderzoek naar teeltgeschiktheid van de bodem (organische stof, pH)

Stap 2

Op een informatiemoment licht Velt aan alle geïnteresseerde buurtbewoners en andere
betrokkenen toe wat een samentuin is en wat er van de tuiniers wordt verwacht. Dit gebeurt
in overleg met de gemeente. Na het informatiemoment is er de mogelijkheid voor tuiniers
om zich kandidaat te stellen.

Stap 3

Na het informatiemoment zorgt Velt voor een ecologisch bemestingsadvies en geeft
aanbevelingen omtrent de aankoop en het toedienen van compost en eventuele organische
meststoffen.

Stap 4 

Samen met de gemeente, de betrokken organisaties en de tuiniers zorgt Velt voor de
opmaak van het inrichtingsplan van het gehele perceel. Tegelijkertijd adviseren we bij de
concrete inrichting over:

  • verdeling van perceel in individuele en gemeenschappelijke tuinperceeltjes
  • omheining en randbeplanting
  • gemeenschappelijk tuinhuis en composttoilet
  • aanvoer van water

Stap 5

Een belangrijk succeselement is de begeleiding van de tuiniers, minimaal één tuinseizoen, bij
voorkeur twee teeltseizoenen. Bij deze begeleiding van de tuiniers heeft Velt twee
doelstellingen voor ogen:

  • de tuiniers beheren samen het terrein, in samenspraak met de grondeigenaar
  • de tuiniers leren samen ecologisch tuinieren

Stap 6

Velt begeleidt de tuiniers bij de uitbouw van een trekkersgroep die op termijn het beheer
van de tuin op zich kan nemen. Hiervoor voorziet Velt volgende begeleidingsmomenten:

  • voorbereiding en deelname aan de eerste twee tuiniersvergaderingen. Op deze
    vergaderingen worden de taakverdeling, het tuinreglement en de communicatie
    binnen en buiten de groep besproken.
  • deelname aan de winterbijeenkomst van de tuiniers voor de evaluatie van het
    voorbije jaar en de planning van het vorige jaar, na het 1 e en na het 2 e teeltseizoen. 

Stap 7

Voor het leren ecologisch tuinieren voorziet Velt de volgende begeleidingsmomenten:

  • een basiscursus ecologisch tuinieren, 4 sessies, in de winter voor het 1 e teeltseizoen
  • praktijkbegeleiding in de tuin, vanaf maart tot oktober (16 sessies) in het 1 e
    teeltseizoen, met tweewekelijks een praktijkbegeleider van Velt
  • praktijkbegeleiding in de tuin, vanaf maart tot oktober (8 sessies) in het 2 e
    teeltseizoen, met maandelijks een praktijkbegeleider van Velt

Aanpak op maat 

De mogelijkheid om af te wijken van deze aanpak wordt voorzien, bijvoorbeeld rekening
houdend met het weer, en met de behoeften van de tuiniers. In zulke situaties wordt telkens,
in overleg tussen de gemeente en Velt, gezocht naar de beste oplossing waarbij de verdere
evolutie van de groep tuiniers centraal staat.

Timing

De ervaring leert Velt dat een begeleiding tijdens twee teeltseizoenen de geschikte duur is om
een autonoom functionerende tuiniersgroep te vormen. Voor de start van het eerste
teeltseizoen, in maart, is een voorbereidende fase van 6 maanden gebruikelijk om te komen
van een idee tot een klaarliggend perceel waar geïnteresseerde tuiniers kunnen starten. In
deze fase vindt voorbereidend overleg, het informatiemoment, de bodemanalyse en de
inrichting van het perceel plaats. 

Conclusie: een volledig traject heeft een looptijd van 2,5 jaar. In overleg met de gemeente kan
de duur van het begeleidingstraject aangepast worden.

  • Beschikbaar stellen van een perceel waar de samentuin kan gerealiseerd worden
  • Aanstelling van één gemeentelijk personeelslid die het project opvolgt en waar nodig andere gemeentelijke medewerkers met bijkomende expertise betrekt
  • Het verzorgen van de communicatie over de samentuin naar de inwoners van de gemeente
  • Eventueel: specifieke logistieke taken bij realisatie project (bestellen plantgoed, leveren
    compost en gehakseld hout, …)

De prijs voor een standaardtraject, met de voorbereidende fase in 2025 en aflopend eind 2027,
bedraagt 17.980 euro. Deze prijs is als volgt opgebouwd:

Voorbereidende fase (overleg met grondeigenaar en initiatiefnemers, opmaak stappenplan, onderzoek locatie): 2.520 euro

Informatiemoment voor geïnteresseerden: 630 euro

Ecologisch bemestingsadvies: 630 euro

Participatieve opmaak inrichtingsplan samentuin: 3.150 euro

Begeleiding van de tuiniers:

  • uitbouw trekkersgroep (voorbereidende fase & 2 seizoenen): 2.650 euro
  • basiscursus ecologisch tuinieren, 4 sessies: 1.200 euro
  • praktijkbegeleiding, maart-oktober 1 e seizoen, 16 sessies: 4.800 euro
  • praktijkbegeleiding, maart-oktober 2 e seizoen, 8 sessies: 2.400 euro 

Velt maakt steeds een offerte op maat, in functie van de verwachtingen en de mogelijkheden van de
gemeente en mogelijke partners.

Alle prijzen zijn excl. btw

Offerte aanvragen

Interesse? Vraag een offerte op maat van jouw gemeente.

Gegevens

Velt mag me contacteren.

Carina Govaert
Carina Govaert
carina@velt.be