Een bos aanplanten. Hoeveel moet dat kosten?

Kerst en nieuwjaar zijn voorbij, dus u kunt alvast beginnen te dromen van de lente, inclusief frisgroene bomen en fluitende vogels. Misschien is het zelfs een idee om uw eigen bos te creëren. Maar wat moet dat kosten?

 

 

Eerste – niet onbelangrijke – vraag: wat is een bos? Tellen de vijf bomen achter in uw tuin al mee? Of moet u het toch wat groter zien? Volgens Bert De Somviele van Bos+ is er geen eensluidende definitie. ‘Een bos is in principe een vegetatie waarin bomen de hoofdrol spelen. Maar in Vlaanderen spreken we toch pas van een “echt” bos bij een minimumoppervlakte van een halve hectare.’

 

Vanaf die oppervlakte kunt u ook subsidies krijgen, maar daarover later meer.

 

Omdat wij het hier hebben over het aanplanten van een bos, gaan we uit van de hypothese dat u al een terrein ter beschikking hebt. Een stuk landbouw­akker bijvoorbeeld, een grasveld of zelfs een ­oude stortplaats. In de meeste ­gevallen moet u een gemeen­telijke vergunning aanvragen om uw terrein te mogen bebossen.

 

‘Wie nog geen lap grond heeft, moet toch vrij veel centen neertellen’, weet De Somviele. ‘In Vlaanderen is grond zeer duur. Voor een hectare landbouwgrond betaal je al snel 30.000 tot 70.000 euro. Een stuk bosgrond is vaak goedkoper. Maar dan heb je doorgaans minder kans om zelf een bos aan te leggen. Al heb je ook gronden die op het gewestplan als natuur- of bosgebied staan aangeduid, maar nog niet bebost zijn. Op die manier zou je dus wel nog een “koopje” kunnen doen.’

 

 

Voor een mooi bos van één hectare zijn volgens De Somviele maar liefst 2.500 tot 4.000 bomen nodig. ‘Dat lijkt veel, zeker als je weet dat in een volwassen bos gemiddeld maar enkele honderden bomen per hectare staan. Maar als een bos zich spontaan ontwikkelt, zie je hetzelfde mechanisme: zeer veel jonge boompjes moeten elkaar beconcurreren om zoveel mogelijk zonlicht te krijgen. Zo krijg je een mooie groei naar boven, waarbij de sterkste exemplaren het halen. Als je maar 300 bomen zou planten, zouden die klein en eerder struikachtig blijven en wordt het dus nooit een volwaardig bos.’

 

Gemiddeld zijn dus 3.250 bomen nodig. Voor een nieuw bos koopt u het best bomen die tussen 80 en 120 cm hoog zijn. Bij een professionele boomkweker zult u daarvoor 0,5 tot 1,5 euro per stuk betalen, weet De Somviele. Dat maakt dat u voor de aankoop van het plantsoen dus moet rekenen op 3.250 euro.

 

 

Maar die bomen planten zichzelf natuurlijk niet: daar kruipt flink wat arbeid in. ‘In veel gevallen moet het terrein eerst klaar­gemaakt worden’, zegt De Somviele. ‘Als zo’n terrein lang verwaarloosd werd, staan de braamstruiken of brandnetels soms tot een meter hoog. Dat kun je alleen aanpakken met een freesmachine of bosmaaier. Vaak is het ook handig dat er vooraf plantgaten geboord worden, waarin de bomen geplant kunnen worden. Je kunt je wel voorstellen dat het veel tijd en energie vraagt om pakweg 3.000 bomen te planten. Als je zeer veel tijd hebt, of een ruim netwerk van bereid­willige vrijwilligers, kun je dit gratis doen. Maar als je met een landschapsteam werkt, vaak uit de sociale economie, moet je rekenen op nog ongeveer 1.500 euro aan arbeidskosten.’

 

 

En dan nu het goede nieuws: wie een bos aanplant, kan daar ook geld voor krijgen. Het Agentschap Natuur en Bos voorziet namelijk in subsidies voor (her)bebossing. Al zijn er wel wat voorwaarden. Zo moet u eerst een aanvraagdossier indienen, voor u uw bomen begint te planten. Verder mogen er in uw bos alleen inheemse boomsoorten staan. Een beuk, populier of ­wintereik zijn prima, van pakweg een Amerikaanse eik of een ­Japanse lariks blijft u beter af. Uw terrein moet minstens een halve hectare groot zijn. En u moet ook minimaal twee verschillende boom- of struiksoorten planten, vanaf één hectare zelfs minstens drie. Als aan al die voorwaarden voldaan wordt, is de kans vrij groot dat u een subsidie van 3.000 euro per hectare krijgt. Als u plantgoed van aanbevolen herkomst gebruikt, komt daar per hectare nog maximaal 250 euro bij.

 

 

U wilt natuurlijk niet zomaar een bos, maar eentje dat er goed uitziet en bijdraagt tot de biodiversiteit. Daarvoor kunt u bij Bos+ advies krijgen, vertelt De Somviele. ‘Wij stellen een bebossingsplan op en helpen bij het aanvragen van vergunningen en subsidies. En dat doen we allemaal gratis. Meer nog: we gaan zelfs op zoek naar sponsors en vrijwilligers die willen helpen bij het aanplanten.’

 

 

Als u een braakliggend terrein hebt, kost het u gemiddeld nog 1.500 euro om een bos te laten aanplanten. Al gaan we dan uit van het scenario waarbij u subsidies krijgt. Als u ook genoeg vrijwilligers vindt om al het werk gratis te doen, kunt u zelfs ‘gratis’ een bos planten.

 

STEFANIE VAN DEN BROECK