Raakvlakken maatschappelijke bekommernissen en milieu. VVSG-peiling bij burgemeesters en OCMW-voorzitters.

De VVSG peilde naar de prioriteiten van Vlaamse burgemeesters en OCMW-voorzitters, een jaar voor de gemeenteraadsverkiezingen. Daaruit blijkt vooral veel aandacht voor samenlevingsproblemen, sociale thema's en de onmiddellijke leefomgeving van mensen.

De voornaamste bevindingen vindt u hier op een rijtje.

1.      Maatschappelijke uitdagingen
Zorg op maat van elke inwoner die er nood aan heeft (kinderopvang, thuiszorg, woonzorg) is de belangrijkste uitdaging (62%), gevolgd door de strijd tegen armoede (50%) en verkeersveiligheid en openbaar vervoer (45%). Lokale bestuurders liggen dan weer niet wakker van de terreurdreiging, het omgaan met signalen van terreurdreiging en polarisatie of het verminderen van overlast. ​

2.      Geen vat op aanbieders van openbaar vervoer
De respondenten hebben een zeer uitgesproken mening over hun relatie met aanbieders van openbaar vervoer. 85% vindt dat ze hier onvoldoende vat op heeft.  ​

3.      Te weinig ondersteuning van de centrale overheden
Drie op vier respondenten vinden dat de centrale overheden niet alles doen wat ze kunnen om lokale besturen te ondersteunen. 40% zegt duidelijk geen vertrouwen te hebben in de Vlaamse Regering. Ze zijn dan weer wel tevreden (70 %) over de ondersteuning die ze krijgen van de Vlaamse en federale overheid in de aanpak van radicalisering. Drie vierde zegt geen signalen van deze problematiek op te vangen in de eigen gemeente. ​

4.      Integratie gemeente / OCMW
De overgrote meerderheid (77%) vindt de integratie van gemeente en OCMW een goede zaak. Deze respondenten menen dat de integratie de samenwerking tussen de diensten bevordert, sociale accenten meer aan bod komen binnen alle beleidsdomeinen in de gemeente en dat dienstverlening helder en transparant wordt. De minderheid die het er niet mee eens is, haalt vooral aan dat het sociaal beleid minder aandacht krijgt, of stelt zich de vraag waarom verandering nodig is als alles goed loopt. ​

5.      Samenwerking met andere gemeenten en fusies
De grote meerderheid vindt dat er meer moet samengewerkt worden tussen steden en hun omliggende gemeenten (67%). Het Vlaams parlement mag een fusie van kleine gemeenten niet opleggen (64%). Meer dan 60% vindt samenwerking tussen OCMW's en gemeenten zelfs interessanter dan een fusie. Indien Vlaanderen samenwerking tussen gemeenten en OCMW's financieel zou stimuleren, dan verkiest 68% dit boven een fusie van de gemeente.  

6.      Financiën
De meerderheid stelt dat het moeilijk zal zijn om in de komende bestuursperiode een meerjarenplan op te stellen dat financieel in evenwicht is. 70% van de respondenten ziet de stijgende pensioenuitgaven als een financiële bedreiging, terwijl schulden of intresten minder als een probleem worden gepercipieerd.​

7.      Participatie
Drie van de vier respondenten vindt dat gemeente en OCMW inwoners actief moeten betrekken bij het beleid. Lokale bestuurders willen vooral de stem van mensen in armoede, mensen met een beperking en mensen van allochtone afkomst meer horen. De inwoners een deel van het budget laten beheren is voor de meesten (65%) echter een stap te ver. ​

8.      Wonen​
Bijna 70% vindt dat het voor huurders niet makkelijk is om in zijn of haar gemeente een betaalbare en kwaliteitsvolle woning te vinden. Men wil vooral voor extra betaalbare woningen zorgen door in te zetten op samenwerking met een sociale huisvestingsmaatschappij en met een sociaal verhuurkantoor. Ook leegstand en verkrotting tegengaan is een speerpunt. 

9.      Winkelleegstand​
Minstens één op drie respondenten vindt de winkelleegstand in zijn gemeente problematisch. Om meer leefbare en weerbare handelskernen te creëren gelooft men lokaal vooral in het inzetten op betere bereikbaarheid en parkeergelegenheden, het omvormen van leegstaande panden en meer handelaars én klanten aantrekken door in te zetten op promotie en marketing.

10.   Vertrouwen in de politiek-
4 op 5 respondenten stelt dat SamuSocial en andere verhalen het geloof in de lokale politiek een deuk hebben gegeven. Meer dan de helft denkt dat het moeilijk wordt om goede kandidaten te vinden voor de volgende verkiezingen. Meer dan 70 % vindt dat de deontologische code die gemeente en OCMW hebben, voldoende richtlijnen bevat om mogelijke belangenvermenging tegen te gaan.  Anderzijds vindt twee op drie dat de aangekondigde maatregelen tegen de graaicultuur (o.a. loonplafond) onvoldoende zijn om politieke verantwoordelijkheid op te nemen. 

11.   Agressie ​
44% van de burgemeesters en OCMW-voorzitters zegt al geconfronteerd te zijn met agressie ten gevolge van hun mandaat.  Het gaat dan vooral over verbale agressie (74%) en op de sociale media (72%). Fysieke agressie komt veel minder voor (10%).

Grafiek wat zijn voor gemeentes de meest belangrijke maatschappelijke uitdagingen?

De burgemeesters en OCMW voorzitters werd gevraagd de voor hen 5 meest belangrijke maatschappelijke uitdagingen aan te geven. Hieronder vindt u de top 10.