Moet de overheid fietsen verhuren?
Opinie
Hendrik Winkelmans
Oprichter en bestuurder van Fiets!
Wie met de trein aankomt in het station heeft keuzes om zijn reis verder te zetten. Taxi’s en deelfietsen maken daar beide deel van uit. Taxi’s worden uitgebaat door de privésector en de sector is winstgevend. De Blue-bike-deelfietsen worden verschaft door de overheid en zijn verlieslatend. Waarom moeten de NMBS en De Lijn fietsen verhuren en daar nog geld op verliezen ook?
We zoeken vandaag allemaal naar manieren om vlot op onze bestemming te geraken, zonder de luxe op te geven om van deur tot deur te reizen. Om een waardig alternatief voor de auto te vinden, moet er een oplossing komen die dezelfde flexibiliteit, persoonlijkheid en luxe kan brengen als de wagen op je oprit. Het grote succes van e-bikes en deelfietsen toont aan dat dit twee uitzonderlijke opportuniteiten zijn om eindelijk een kwantumsprongetje te maken en onze massale autoconsumptie wat in te dijken.
De rode Velo’s in Antwerpen tellen 50.000 abonnees én een wachtlijst. Het resultaat: gemiddeld zes ritjes per dag op elke rode fiets. Het beste bewijs dat de gebruiker fan is. Maar fietsdelen is vandaag nog te beperkt. Er is dan ook nog een lange weg voor de boeg om de vele wielertoeristen en fietsliefhebbers ook in de week in het zadel te krijgen.
Het lijstje van voordelen is eindeloos: fittere mensen, minder congestie, meer mobiliteit en minder in transit, minder stress, een kleinere ecologische voetafdruk,...
Het lijstje van voordelen is eindeloos: fittere mensen, minder congestie, meer mobiliteit en minder in transit, minder stress, een kleinere ecologische voetafdruk,... En kunnen we economisch wat met fietsen? Zeker weten. België heeft een reputatie als fietsgek land, heeft grote congestieproblemen op te lossen en is wereldkampioen in de adoptie van e-bikes. Veel ingrediënten om een globale innovator te kunnen worden.
Het moet gezegd: de overheid doet al heel wat voor fietsmobiliteit. De regelgeving voor e-bikes is er, fietsvergoedingen worden aangepast en fietsostrades worden aangelegd. Antwerpen is op dat gebied een voortrekker - het levert wereldwijd de negende plaats op in de Kopenhagenindex van meest fietsvriendelijke steden.
Al die succesverhalen staan in schril contrast met de Blue-bikes. Dat is het deelfietssysteem vanuit treinstations met de overheid - NMBS, TEC en De Lijn - als hoofdaandeelhouder. Ondanks het grote enthousiasme van de gebruikers - dat bewijst de meer dan zesvoudige groei in de jongste vier jaar - blijven de financiële cijfers van Blue-bike rood kleuren. Waarom moeten de NMBS en De Lijn fietsen verhuren en daar nog geld op verliezen ook?
Er zijn heel wat mooie voorbeelden van succesvolle samenwerking tussen de privé en de overheid in het buitenland. In steden als New York, Londen en Helsinki rijden de gedeelde stadsfietsen de auto’s en taxi’s letterlijk voorbij. Fietsdelen is in China geëxplodeerd. Je struikelt daar soms letterlijk over de bergen leenfietsen. De internetgigant Alibaba investeert overigens een klein miljard euro in de marktleider voor deelfietsen, met als ambitie Europa te veroveren.
Verhuur de ruimte aan de stations aan mij, dan zijn we misschien nog net op tijd om de opmars van de Chinezen van Alibaba te stuiten.
Minister Ben Weyts, mevrouw Sophie Dutordoir, als bevoegde minister voor de Lijn en CEO van de NMBS begrijp ik dat u een antwoord zoekt op de vraag of de overheid wel fietsen moet verhuren. Mijn antwoord is duidelijk: neen. Als u mij de ruimte verhuurt - ik betaal er dus voor - ben ik bereid deelfietsen aan te bieden en zorg ik voor meer gebruikers, een betere gebruikservaring, meer fietsen in de stad en minder auto’s. Zo zijn we misschien nog net op tijd om Alibaba te stuiten. Wie weet zijn we ondernemend en innovatief genoeg om straks Sjanghai te tonen hoe het echt moet. Laat mij als ondernemer helpen om met deelfietsen de mobiliteitsproblemen op te lossen en economische waarde toe te voegen. De overheid slaagt vandaag duidelijk in geen van beide.
