Limburgse steden maken plannen voor waterlopen in centra
vrijdag 4 oktober 2019 - 16:58
Foto Stad Tongeren
De Jeker in Tongeren.
Waterlopen mogen weer bovengronds stromen door centrum van steden
Tongeren laat zijn rivier weer door het centrum stromen. De stad is daarmee niet de eerste. Bilzen inspireerde eerder al Diest. Diest op zijn beurt Tongeren. En ook in Sint-Truiden, Voeren, Pelt en Zonhoven zijn er nu plannen om het water van weleer weer een plaats(je) te geven.
VAN ONZE MEDEWERKER JAN BEX
HASSELT Inbuizen en ondergronds ermee… Zodra rivier- of beekwater een centrum bereikte, was dat het lot van menige Belgische waterloop in de negentiende en zelfs tot een heel eind in de twintigste eeuw. Waarom? Omdat het water te verontreinigd was, te zeer stonk. Zo is Brussel zijn Zenne al lang kwijt, Hasselt zijn Demer en Helbeek.
Terwijl een stad aan het water zoveel meer cachet heeft. Daar komt nu met de klimaatopwarming een ander argument bij. Steden worden met al hun verharde oppervlakte tijdens hete zomers meer en meer hitte-eilanden. Water, met liefst wat groen errond, brengt dan verkoeling. Hoe zijn ze in Limburg daarmee bezig?
Zonhoven
‘De kogel is nog niet helemaal door de kerk, maar we denken er in ons meerjarenplan ernstig over na, om het plein tussen kerk en gemeentehuis opnieuw een groener kleedje te geven’, zegt Johny De Raeve (Open VLD), burgemeester van Zonhoven. ‘In dat concept zouden we de Roosterbeek over zo’n 150 meter weer kunnen openleggen. Wellicht zullen we een wedstrijd aanbesteden voor een landschapsarchitect. Tien jaar geleden was ik daar nog sceptisch over. Nu het water weer zuiverder is, ben ik daar niet meer a priori tegen. We rekenen dan wel op subsidies van de provincie.’
Voeren
Het centrum van ’s-Gravenvoeren ligt al anderhalf jaar open door werken. Nutsvoorzieningen worden ondergronds gelegd. ‘Tegelijk maken we de Voer, die mijn grootvader als burgemeester nog gekanaliseerd heeft, aantrekkelijker’, zegt Huub Broers (N-VA), tot 1 januari burgemeester van Voeren.
‘Ondergronds is er een bypass geplaatst, waarmee we overstromingen kunnen vermijden. Tegelijk vergroenen we het centrum rond de Voer en worden er aan de oevers theaters gebouwd. De band met het water wordt aangehaald. Je zal ook kunnen pootjebaden. De Voer zal weer meer te zien zijn.’
Pelt
De Dommel, die lang de gemeentegrens vormde tussen Overpelt en Neerpelt, stroomt weliswaar niet ingebuisd, maar bovengronds in het centrum van Neerpelt, maar vaak langs private gronden. ‘Op het Kerkplein, achter de kerk, willen we deze bestuursperiode de Dommel meer opentrekken’, zegt Frank Smeets (CD&V), burgemeester van Pelt.
‘Daarbij kijken we naar wat Bilzen eerder heeft gedaan met de Demer. ‘Ook willen we een nieuwe zijarm van de Dommel laten meanderen in een deel van de te ontwikkelen woonzone Haspershoven. Een deel daarvan blijft onbebouwd, omdat het overstromingszone is. Die zone krijgt een natuurlijke invulling en een wandelpad.’
Sint-Truiden
‘We zijn er volop mee bezig. Vlaanderen heeft ons nog maar net 250.000 euro steun toegezegd voor het onthardingsdossier van de Veemarkt’, zegt burgemeester Veerle Heeren (CD&V). ‘Die plek met het slachthuis willen we transformeren naar een stedelijke groenblauwe zone. Door de Cicindriabeek daar opnieuw open te leggen, kan er een stedelijke groenzone ontstaan die het stadspark met het Speelhof verbindt en zo een groene long vormt ter ondersteuning van geplande stadsontwikkelingsprojecten. Ook in het centrum, daar waar de Cicindria ooit ontploft is, willen we de Cicindriabeek aan de abdij weer naar boven laten komen.’
Hasselt
En Hasselt? ‘Er zijn geen concrete plannen’, zegt Joost Venken (RoodGroen+), schepen van Milieu en Klimaat. ‘Het is wel een droom die leeft, maar een die moeilijk te realiseren is. De Demer is diep ingebuisd en stroomt onder veel door.’
‘In het Kapermolenpark geven we de Demer wel weer meer natuurlijke ruimte, maar als we de natuurlijke bedding in het centrum zouden herstellen, zouden we huizen moeten afbreken. Al denk ik persoonlijk dat we op termijn vroeg of laat het water in het centrum, gecombineerd met groen, weer zijn bovengrondse plaats moeten geven.’
