Interview Tobias Leenaert. ‘Tegen radicale veganisten zeg ik: wees niet zo’n eikel’

‘Een gebraden kip smaakt misschien lekker, maar dat beest ging wel zes weken door de hel. Met alle vervangers voorhanden vind ik dat niet meer te rechtvaardigen. Het culinaire genot gaat niet op tegen de extreme pijnen en ongemakken van het productieproces. Ik wil gewoon zo weinig mogelijk lijden in deze wereld. Rond pijn valt immers geen ideologie of narratief te bouwen. Wie die premisse niet aanvaardt, komt in het nihilisme terecht.’

Wat kan het levenspad van een kip een verstokte vleeseter nu schelen?

‘Als je echt in dialoog treedt met vleeseters, merk je dat de meesten niet onverschillig blijven bij al die ellende. Mensen geven om dieren, alleen nog onvoldoende om die empathie om te zetten in praktijk. En ik begrijp dat: vegetariër of veganist worden, kent ingrijpende, persoonlijke gevolgen. Zelf heb ik tien jaar nodig gehad om de switch te maken. Ik was echt verknocht, zeg maar verslaafd aan vlees, en zei altijd: morgen, ik begin morgen.’

Wat at u het liefst?

‘Steak au poivre. Een fractie binnen de vegan-beweging wil dat niet aanvaarden, dat mensen worstelen met vlees opgeven, en vinden die zwak en karakterloos. Tegen die radicalen zeg ik: leef je in, wees geen asshole.’

Van je collega-veganisten moet je het hebben.

‘Door zo zuiver in de leer en rigide te blijven, creëer je veel tegenstand. Als ik hier nu met het vingertje sta te zwaaien, en u vindt mij vreselijk en schrijft dat neer, dan breng ik de strijd veel schade toe. Dus roep ik in mijn boek op: wees niet zo principieel, maar eerder pragmatisch. Daarom maak ik ook uitzonderingen. Als ik ergens eten ga, vraag ik niet wat in het brood of in de wijn zit.’

Hoezo, wijn?

‘Om wijn te klaren, gebruiken veel boeren dierlijke ingrediënten. Als ik het niet weet, geef ik de wijn de voordeel van de twijfel. Of: als iemand voor mij lasagne maakt met ei, dan ga ik dat eten, omdat ik geen ambetante avond wil. Maar krijg ik een ganse schel kaas geserveerd of witte saus met kaas, dan pas ik wel. Niet om mij consequent te gedragen, maar omdat ik het niet lust.’

Voelt u zich een beter mens dan de rest?

‘Op het vlak van voeding vind ik wel dat ik bewuster leef. Dertigduizend jaar geleden was het voor de mens oké om zich niets van dierenleed aan te trekken. Maar met het cognitief en moreel apparaat van nu gaat dat niet meer. Nu is het onze plicht om ons te bekommeren om het lot van die totale andere. Binnen een halve eeuw bezien we de huidige vleesproductie als slavernij. Doctoraten en thesissen zullen over de vraag gaan: waarom zagen we dat niet in? Waarom wisten we niet wat er gebeurde, zoals bij de Joden destijds?’

Mag paardrijden nog in uw wereld?

‘Als dat paard afziet: liever niet. Voor alle duidelijkheid: ikzelf vind niet alle gebruik van dieren problematisch. Thuis hou ik bijvoorbeeld twee honden. Maar als use verwordt tot abuse, dan kom ik in opstand. Maar het blijft een complex gegeven. Wat met jagers die beesten afschieten die heel hard afzien door een ziekte? Daar ervaar ik minder problemen mee dan sommige collega-veganisten. Het is niet allemaal zwart of wit.’

Doodt u muggen?

‘Ha. Een klassieker. Sla ik ze dood, dan zegt u: u bent inconsequent. Dood ik ze niet, dan luidt het: fundamentalist.’

En?

‘Als muggen mij op de zenuwen werken, sla ik wild om mij heen.’
In uw boek vergelijkt u de vegan-strijd met die tegen racisme, en met het gevecht om meer rechten voor vrouwen en holebi’s.
‘Minder dierlijk leed zie ik als een kwestie van sociale rechtvaardigheid. Al kan het op minder politieke interesse rekenen. Links laat een electorale opportuniteit schieten. De N-VA ziet dat veel beter. Het zou natuurlijk ook makkelijker zijn, mochten die 65 miljard dieren in de vleesindustrie konden spreken. De vegan-beweging probeert een strijd te winnen zonder de stem van het slachtoffer.’

BIOGRAFIE
• Geboren op 3 augustus 1973
• Oprichter Ethisch Vegetarisch Alternatief (EVA)
• Bedenker Donderdag Veggiedag
• Geeft nu wereldwijd trainingen over veganisme