RELATED
31/3/2022
Er komt ‘vijf keer sneller’ bos bij, maar dat is nog te traag
zaterdag 20 maart 2021 - 11:56
Het bebossingstempo is de jongste maanden flink opgevoerd. Minister Zuhal Demir spreekt van een trendbreuk, natuurorganisaties zijn tevreden. Maar het tempo moet nog hoger om de doelstelling te halen.
Het tempo waartegen er bossen bijkomen in Vlaanderen, gaat omhoog. Op de bosteller van de Vlaamse overheid prijkt 215 hectare extra bos. Na het plantseizoen zou dat 320 hectare moeten zijn.
‘Er komt vijf keer sneller bos bij dan in de jaren 2014-2018’, maakt Vlaams minister van Natuur Zuhal Demir (N-VA) zich sterk. Toen groeide het areaal per jaar met gemiddeld 60 hectare. Demir spreekt van een trendbreuk.
‘Eindelijk’, zegt Bert De Somviele, directeur van de vereniging Bos+. ‘Bosuitbreiding werd door vorige Vlaamse regeringen stiefmoederlijk behandeld, maar nu zien we de politieke wil om er werk van te maken, ook bij lokale besturen.’
‘Bosuitbreiding werd vroeger stiefmoederlijk behandeld, maar nu zien we de politieke wil om er werk van te maken’
Bert De Somviele
Directeur Bos+
Het resultaat werd gehaald amper negen maanden na de start van de Bosalliantie, waarin onder meer natuurverenigingen, lokale besturen en privé-eigenaars zich samen voor meer bos inzetten. De versnelling kwam er in weerwil van de coronamaatregelen, waardoor grote boomplantacties niet konden doorgaan.
Het gaat met de 215 hectare wel degelijk om nieuwe bossen, niet om compensatie voor ontbossing. Die wordt apart bijgehouden. Want alle bebossing ten spijt, gaat er nog altijd bos voor de bijl. De lokale besturen hebben in 2020 840 aanvragen tot ontbossing goedgekeurd, goed voor 222,5 ha. 142,8 ha daarvan is al gecompenseerd. De lokale besturen weigerden ook 70 aanvragen tot ontbossing.
Het bebossingstempo zal nog omhoog moeten, want Demir heeft zich voorgenomen dat er tegen eind 2024 4.000 ha bos bijkomt en nog eens 6.000 hectare tegen 2030. De minister heeft er 140 miljoen euro voor opzijgezet.
‘Er zal wel nog veel moeten gebeuren om die doelstelling te halen’, meent De Somviele. ‘Zo zouden de vergunningen best wat soepeler mogen. Op gebieden met een groene bestemming zou je zonder vergunning moeten kunnen bebossen. Op diezelfde gebieden zou een pacht stopgezet moeten kunnen worden. Vandaag kan dat niet.’
Demir gaat ervan uit dat tegen 2023 de bebossingstrein op kruissnelheid zit.
Storten
Geschikte percelen vinden om te bebossen blijft een uitdaging. Er is nog marge op de bijna 500 hectare bebosbare gronden die op voormalige stortplaatsen van lokale besturen liggen. Arendonk zou daar de spits afbijten. Het potentieel van de privéstortplaatsen, een slordige 16.600 hectare, wordt onderzocht.
Voor volgend plantseizoen ligt er 250 hectare te wachten op nieuwe bomen. Het gaat om gronden van de Vlaamse overheid, de natuurverenigingen, lokale besturen en privé-eigenaars. 181 hectare daarvan is gekocht door het Agentschap Natuur en Bos, onder meer in Hasselt (Herkenrodebossen, 28 ha), Gent (Parkbos, 12,5 ha) en Sint-Pieters-Leeuw (6 ha).
Twee mensen bij het Agentschap voor Natuur en Bos helpen de lokale besturen, die zich ook engageerden voor de realisatie van 750 ha bos, in de zoektocht naar gronden. De minister wil ook bedrijven en particulieren overtuigen om tot bebossen over te gaan.
De natuurorganisaties hebben zich ertoe geëngageerd om 750 van de 4.000 hectaren voor hun rekening te nemen. Natuurpunt, de grootste natuurvereniging, heeft onlangs 30 hectare bebost, heeft nog 40 hectare op stapel staan voor het komende jaar en zoekt voort naar nog aan te kopen hectaren. Daarvoor heeft Natuurpunt in heel Vlaanderen een team van meer dan tweehonderd aankopers, allemaal vrijwilligers, die op zoek zijn naar percelen voor bos- of andere natuuruitbreiding.
De vereniging betaalt de aankopen deels met de extra subsidies die de minister uitgetrokken heeft en deels met giften of sponsoring.
Dure percelen
Natuurpunt richt zich voor die bosuitbreiding vooral op terreinen aan de rand van gebieden die het al in zijn bezit heeft. ‘Dat zijn vaak duurdere percelen’, zegt directeur Natuurbeheer, Noah Janssen. ‘Het extra budget komt goed van pas, zodat de bosuitbreiding de natuurrealisaties aanvult, en niet in de plaats ervan komt.’
Elders kiest de vereniging voor nieuwe bosprojecten. Een voorbeeld daarvan is het herstel van het Waverwoud in Sint-Katelijne-Waver (nabij Mechelen).
Tom Ysebaert
