Antwerpen wil warmte van afvalwater gebruiken om gezinnen te verwarmen
vrijdag 22 september 2017 - 23:03
Kan het rioolwater van o.a. douches en afwasmachines een hele wijk verwarmen? De stad Antwerpen, Aquafin en Eandis zoeken het uit.
Detailstudie naar haalbaarheid uniek project
Kan het afvalwater van 200.000 Antwerpenaars 7 megawatt aan energie opleveren? De stad Antwerpen wil het voortouw nemen in duurzaam verwarmen en gaat samen met Aquafin en Eandis deze piste in detail onderzoeken. Het zou de eerste keer zijn dat er op zo’n grote schaal warmte wordt gewonnen uit gezuiverd huishoudelijk afvalwater in Vlaanderen. De verschillende partners kwamen op vrijdag 15 september samen voor de officiële voorstelling van de samenwerkingsovereenkomst. De symbolische plaats van afspraak was het waterzuiveringsstation in Deurne.
De stad voert samen met Aquafin en Eandis een detailstudie uit om te onderzoeken of de restwarmte van het afvalwater in het waterzuiveringsstation van Deurne omgezet kan worden in energie om meerdere woningen te verwarmen. Het gaat daarbij meer bepaald om woningen in de nieuwe wijk ‘Slachthuissite’ én op termijn ook in de wijken Stuivenberg en Dam.
Waterzuivering als bron, warmtenet als verdeelpunt
Waar de huidige warmtenetten in Vlaanderen voornamelijk restwarmte van industriële activiteiten gebruiken om meerdere woningen te verwarmen, ligt de focus hier op de restwarmte die vrijkomt bij de zuivering van huishoudelijk afvalwater.
In Deurne wordt het rioolwater van bijna 200.000 Antwerpenaars gezuiverd. Dit water heeft een hogere temperatuur dan het oppervlaktewater. De restwarmte kan ná de zuivering van het water met een warmtepomp op een hogere temperatuur gebracht worden. Dat is nodig om deze ‘groene warmte’ in te zetten als duurzame bron van een warmtenet voor woningen op en rond de ‘Slachthuissite’.
Jan Goossens, algemeen directeur Aquafin: “Afvalwater is rijker aan grondstoffen en energie dan je denkt. Aquafin is al langer betrokken bij onderzoek naar recuperatie van bijvoorbeeld fosfor en koolstof. Met dit project zetten we een nieuwe stap om de zuivering van afvalwater in te passen in een circulaire economie.”
7 megawatt aan vermogen, 4000 ton minder CO2
De valorisatie van restwarmte is van groot belang voor de duurzame ontwikkeling van de stad en het behalen van de klimaatdoelstellingen. Nabillla Ait Daoud, schepen leefmilieu.
De omvang van het project is uniek voor Vlaanderen. Het zou de eerste keer zijn dat er op zo’n grote schaal warmte wordt gewonnen uit gezuiverd huishoudelijk afvalwater. In theorie gaat het om een totaal thermisch vermogen aan warmtepompen van 7 megawatt. Eens operationeel zal het systeem dankzij het rioolwater van o.a. douches en afwasmachines een hele wijk kunnen verwarmen. Dat is niet onbelangrijk in het licht van de klimaatdoelstellingen, want er kan zo jaarlijks tot 4000 ton CO2-uitstoot vermeden worden.
“Antwerpen neemt ook op het vlak van duurzaamheid en groene energie het voortouw. De valorisatie van restwarmte is van groot belang voor de duurzame ontwikkeling van de stad en het behalen van de klimaatdoelstellingen. Ik ben blij met deze grote stappen voorwaarts en in het bijzonder met het feit dat dit warmtenet niet uitsluitend voor nieuwe gebouwen gerealiseerd zou worden, maar dat er ook bekeken wordt of bestaande gebouwen, zoals die van Woonhaven, mee aangesloten kunnen worden”, stelt schepen voor leefmilieu Nabilla Ait Daoud.
Op deze schaal warmte uit waterzuivering benutten is bovendien een fantastische primeur voor Vlaanderen. Paul Gistelinck, directeur warmte Eandis.
Ook schepen Van de Velde is verheugd over de resultaten van de studie: “Samen met het inzetten op betaalbaar wonen, wordt het warmtenet één van de fundamenten van het kwalitatieve stadsontwikkelingsproject dat we willen realiseren op de Slachthuissite. Als we er ook nog in slagen om de bestaande gebouwen en woningen aan te sluiten, betekent dit ook een verbetering voor de buurt.”
Paul Gistelinck, directeur warmte Eandis: "Als distributienetbeheerder willen we maximaal inzetten op duurzame warmte, zónder bijkomende CO2-uitstoot. Laagwaardige warmte 'upcyclen' naar hoogwaardige warmte via een warmtepomp is een interessante piste om die doelstelling waar te maken. Op deze schaal warmte uit waterzuivering benutten is bovendien een fantastische primeur voor Vlaanderen. Een betere leefomgeving in de stad, daar zetten we vanzelfsprekend graag onze schouders onder."
De stad Antwerpen, Aquafin (als uitbater van de zuiveringsinstallatie) en Eandis (netbeheerder voor elektriciteit en aardgas) bundelen nu dus officieel hun krachten binnen de samenwerkingsovereenkomst om deze interessante piste te onderzoeken en verder uit te werken.
